1. BiTAK Forum
  2. Bitkili Akvaryum
  3. Bitkili akvaryum sorunlarý
  4. Alg Kontrolü
« nceki sonraki »
Sayfa: [1]   Aa git

Konu: Alg Kontrolü  (Okunma says 7704 defa)

Joker

  • Baðýmlý Üye
  • ***
  • Özel Üye
  • leti: 277
Alg Kontrolü
« : Mart 06, 2008, 13:31:02 s »
Alnt
http://www.marmaraakvaryumkulubu.org/


Onca harcama ve emek vererek kurulan akvaryumlarda balýk ölümleri kadar hayal kýrýklýðýna neden olan konu alg (yosun) istilasýdýr. Onlardan kurtulmak için fiziksel olarak ancak camlarý kazýyabiliriz, akvaryum içindeki kütük, hortum ýsýtýcý gibi cisimleri çýkarýp yýkayabiliriz. Ama bunlar çözüm deðildir. Çözüm bazen çok kolay, bazý þeyleri bilmeyince de olanaksýzdýr. Alglerle birlikte akvaryumdan kurtulmak gibi.

Biz algleri asla kontrol edemeyiz, sadece geliþmelerini kontrolümüz altýnda tutmaya çalýþýrýz. Bu nedenle konunun adý gerçekte biraz yanýltýcý oldu.
Akvaryumlarda 0 alg olanaksýzdýr. Aþýrý çoðalmalarý görünümü bozsa da az miktarda bulunmalarý gereklidir deyip avunabiliriz. En azýndan onlar da bitkiler gibi, balýklar için zehir olan bileþiklerin azaltýlmasýnda rol oynar. Alglerle beslenen salyangoz, karides gibi omurgasýz canlýlarý, SAE gibi balýklarý tanklarda bulunduran çoðu kimse için amaç alg kontrolü olsa da; bunlar gibi canlýlarý, yosun kazýyýcý balýklarý beslemek isteyenler de vardýr. Ve bu canlýlarýn saðlýklý yaþamlarý için alglerin de üreyip diðerleri tarafýndan tüketilmesi yararlýdýr. Tabii ki bu onlarýn yiyip tüketebileceði kadar olmalý.
Yosunlarýn geliþimini kontrol altýnda tutmayý becerebilmek için onlarýn çoðalmalarýný destekleyen koþullarý ve bunu nasýl sýnýrlandýrýlacaðýný bilmeliyiz. Bu konuda, ýþýk ve onlarýn besin olarak kullandýðý bileþikler olmak üzere iki etken üzerinde durulmalýdýr.

Iþýk 
Akvaryum kurulumunda, direk güneþ ýþýðý almayan yerlerin seçimi önerisi, güçlü ýþýðýn alg geliþiminde pozitif etkisi olmasý nedeniyledir. Akvaryum camýna dike yakýn açýda gelecek güneþ ýþýðý kýsa sürede, önce camlarda yosunlarýn üremesini saðlar. Iþýk, hem düþük ve hem yüksek olduðu durumlarda alglerin geliþimlerine katkýsý olduðu için þaþýrtýcý bir etkendir. Bitkisiz akvaryumlarda, nitrat ve fosfatý tüketecek canlýlarýn olmamasý nedeniyle yetersiz ýþýk koþullarý kahverengi alg geliþimini kýþkýrtan durumdur.
Tatlý su akvaryumlarýnda, sürekli büyüyüp geliþen bitkiler bulunursa yükseltilmiþ ýþýk koþullarýnda alg geliþimi frenlenir. Yani bitkilerin fotosentez yapabilmesini saðlayacak yoðunluk ve renkte ýþýk altýnda alglerin çoðalmasý engellenecektir. Bu alglerin yararlandýðý fosfatýn, onlardan daha geliþmiþ canlý olan bitkilerin tüketmesiyle gerçekleþir. Eðer ampuller 1 yýldan uzun kullanýlmýþsa ýþýk, yoðunluðunu ve tayflarýndaki bazý dalga boylarýný yitireceðinden bitki geliþimi yavaþlayacaðýndan algler yine geliþmeye baþlayabilir. Bu durum akvaryumun aydýnlatýlmasýnda kullanýlan ýþýðýn tayfýnýn da konu için önemli olduðunu gösterir. Ýçimizde her þeyi kontrol altýna aldýðýný, günde 14 saat ýþýklarýn açýk olduðunu, haftada bir suyun yarýsýný eksiltip tamamladýðý halde alglerle baþ edemediðini söyleyeceklerin belki de sorunu yanlýþ spektrumda ýþýk saðlayan veya özelliðini yitirmiþ eski lambalarý olabilir.
Iþýklandýrmanýn þiddeti tuzlusu tanklarýnda, eðer alglerle besin maddelerinin kullanýmýnda rekabet edecek mercan anemon gibi organizmalar olmadýðýnda, çok daha önemlidir. Aktinik ve halide ýþýk kaynaklarýnýn çoðunun 6 ayda bir deðiþtirilmeleri önerilir.

Suda çözünmüþ Bileþikler
Bitki ve alglerin kullandýðý suda çözünmüþ inorganik bileþiklerin ismi besin olarak geçse de bunlara besin diyemeyiz. Çünkü besin dediðimiz organik maddeleri (þeker, niþasta)  bitkiler üretir ve bunlarýn üretiminde ana gereksinimleri karbondioksittir. Yine de amonyum, fosfat gibi maddeler, bitkiler için gereklidir. Hemen hemen tüm sümüksü alglerin geliþmelerinin nedeni ortamda besinlerin yüksek miktarda olmalarýdýr. Bu bileþiklerinin aþýrý olduðu ortamda ise gerçek alglerin geliþimlerini sýnýrlandýrmak daha da güçtür. Kontrol altýna almamýz gereken iki önemli bileþik nitrat ve fosfattýr. Bunlarýn her ikisi de bakterilerin ve balýklarýn besin sindirimlerinin son ürünüdür. Bu durumda akvaryumda daha az nitrat ve fosfat bulundurmamýz gerekli olan ön koþuldur. Balýklarý beslenmek zorunda olduðumuzdan, kapalý ortamýmýzda zorunlu olarak oluþan bileþiklere dýþarýdan müdahale ederek ortamý açýk hale getirmeliyiz. Balýklara daha az yem vermek fosfat ve nitrat oluþumunu azaltýr, fakat balýklarý aç býrakmak yerine bu iki bileþenin sudaki oranýný düþürmenin baþka yollarýný bulmalýyýz. Bu yollardan en basiti ve uðraþ istemeyeni balýk sayýsýný sýnýrlamaktýr. Bir ötesi ise bitkili akvaryumdur.
Tatlý su akvaryumlarýnda gerçek bitkilerin varlýðý, alglerin kullandýðý bileþiklerin bitkiler tarafýndan kullanýlmasýyla onlarý açlýða mahkûm edebilir. Mantýken çýkarýlan bu varsayým aslýnda tam doðru deðildir. Bu olayýn gerçekleþebilmesi ise, yani bitkilerin amonyumu nitrojen kaynaðý olarak kullanabilmeleri, suyun pH deðerinin 6–7 dolaylarýnda tutulmasý ile saðlanabilir. Böylece balýklar için zehirli etkisi olan amonyumun henüz bakteriler tarafýndan son ürün olarak nitrata dönüþtürülme öncesinde de bir kýsmý tüketilecektir.
Tuzlu sulu resif akvaryumlarýnda, anemonlar, mercanlar, bitki görünümlü hayvanlar alglerin ihtiyaç duyduðu bileþiklerin tüketiminde onlarla rekabet ettiði sürece, bileþiklerin oraný düþük kalýr. Küçük resifinizde nitrat 10 PPM; posfat 0,1 PPM deðerini aþmamasýný, oturmuþ ve dengede olarak kabul ederiz. Mercan resifleri güneþin altýnda, milyonlarca canlýnýn yaþadýðý besin deposu bir ortam olmalarýna raðmen, mantýðýmýzla çeliþse de akvaryumlardaki bu nitrat ve fosfat oranlarý doðal ortamlarýn yüzlerce katýdýr. Doðada bu oranlarýn deðiþimi çok daha büyük sorunlarý ortaya çýkarýr. Tarýmda verimliliði arttýrmak, yani belirli araziden daha fazla ürün almak için fosfat ve amonyum kullanýlmasýnýn nedeni doðada bunlarýn miktarýnýn az bulunmasýdýr. Ýnsan dünyayý sürekli dürtüp kurcalayarak doðal ortamý deðiþtirmekte ve bunun sonucu sonsuz sandýðý kaynaklarýn kötü kullanýmý ile düzeni kendi çýkarlarý için bozmakta. Tarýmda kullanýlan bu maddeler yeraltý sularýna, okyanuslara karýþmakta. Resiflerin yok olmalarýnýn araþtýrýlmasý sonucu elde edilen bilgi, denizlerde fosfat oranýnýn artmasýdýr.
Su eksiltmeleri ile nitrat oraný düþürülmesi fikri bizde yaygýn ama eksik bir bilgidir. Bu iþlem ile fosfat oraný da düþmekte olduðundan su eksiltip tamamlarýn ek getirilerinden biridir. Ayný zamanda buharlaþma ile kalan suyun sertliði artmakta olduðundan sadece su tamamlama yanlýþ bir iþlemdir. Su eksiltme ve tamamlamalar sýrasýnda sertliðin de artýþý dengelenmekte olmasýna raðmen zaman zaman eklenen suyun sertliðinin düþük olmasý gerekir.
Saksý bitkileri için de bitki katkýlarý yapýlmakta ve bunlar da normal olarak fosfat içermektedir. Fakat para kazanmak için, akvaryum bitkilerine bu tür bileþikleri yapanlar da ürünlerinde bilgisizce fosfat kullanmakta. Fosfat akvaryumlarda balýk dýþkýlarý ile yenmeyen yemlerden zaten bitkilerin kullanacaðýndan çok aþýrý oranda oluþan, akvaryumdan uzaklaþtýrýlmasý gereken bir bileþiktir. Yüzme havuzlarýnda da yosunu önlemede kullanýlan yöntem fosfat oranýný düþürmektir. Ve fosfatý absorbe eden maddeler kullanýlmakta. Bu bilgi baþka bir sektörde var olmasýna akvaristler ne yazýk ki ayný sonucu görene kadar konudan haberdar olmamýþ, kendi araþtýrmalarý ile ayný sonuca ulaþmýþlardýr. 
Fosfatýn kontrol altýnda tutulmasýnda fosfat giderici padler, reçineler Türkiye’de yaygýn olmasa da diðer ülkelerde kullanýlmakta.
http://www.aquatichouse.com/FILTRATION%20MENU_files/Rowaphos.asp

Reçineler uzun süreli kullanýmlar için filtrelerin içine konmasýna raðmen akvaryumlar için üretilmiþ bazý padlerin 72 saatlik sürede kullanýmý önerilmekte. Bu sürede fosfat düzeyi olabildiðince düþmekte, fosfat tekrar arttýðýnda iþlem, yeni pad ile tekrarlanmakta.

Nitrat akvaryumda iki yolla oluþur. Amonyum ve amonyaðýn biyolojik filitrasyonda önce nitrite sonra nitrit molekülüne bir oksijen atomu daha eklenerek nitrat ortaya çýkar. Nitratýn oluþmasýnda ikinci yol ise protein moleküllerinin daðýlmasý ile oluþur.
Nitrat denetiminde bitkilerin amonyumu direk azot kaynaðý olarak kullanmasýnýn dýþýnda, kullanýlmayanlara yapacak bir þey yoktur. Balýklar için zehir olduðundan son ürün olan bakterilerin nitrat oluþturmalarý gerekir. Bu da bazý alglerin geliþimini saðladýðýndan su eksiltme tamamlama iþlemleri ile giderilmelidir. 
Proteinlerin parçalanmasý sonucu oluþacak nitrat için ise bunu sudan ayýracak yöntemler vardýr. Tuzlu su akvaryumlarýnda protein sýyýrýcýlar(skimer) kullanýlarak ekstra proteinlerin çözünme öncesi, sudan giderilmesi saðlanmaktadýr. Ancak tatlý su akvaryumlarýnýn büyük çoðunluðunda protein sýyýrýcýlar çözüm deðildir. Tuzlu su sistemlerinde protein skimmer denilen aygýtlar, mekanik olarak; genellikle siklonlar içinde suyu döndürerek santrifüj kuvvetle proteini sudan ayýrmakta. Bu tuzlu su ile proteinlerin yoðunluk farký nedeniyle baþarýlmakta. Tatlý suda ise proteinlerin alýnmasý; suda ayrýþmalarý (moleküllerin bozulmalarý, daha küçük moleküllere dönüþmeleri) öncesi reçinelere tutundurmakla (adsorbe) saðlanabilir. Bu reçineler de doyduðunda deðiþtirilmelidir.
Özet olarak; alglerin yaþamlarýnda kullanýp tükettiði, fosfat ve nitrat miktarý suda mümkün olabildiðince düþük olmalý.
Bunu saðlamak için bitki yaþamý en doðal çözüm. Bitkilerin sürekli geliþmeleri üremeleri için fotosentez yapmalarý gerekli. Fotosentez yaparken enerji gereksinimlerini saðlayan ýþýk enerjisinin spektrumu ve yoðunluðu yeterli olmalý. Fotosentezin en önemli girdisi olan karbondioksit suda yeteri kadar çözünmeli. Fotosentezin yardýmcý bileþiði özellikle demir ve diðer iz elementler akvaryum suyunda bulunmalýdýr. Akvaryumda oluþan azot bileþikleri ve fosfat alglere göre daha geliþmiþ canlý olan bitkiler tarafýndan fotosentez sýrasýnda kullanýlacak ve algler aç kalarak üreyemeyeceklerdir.

Joker

  • Baðýmlý Üye
  • ***
  • Özel Üye
  • leti: 277
Ynt: Alg Kontrolü
« Yantla #1 : Mart 14, 2008, 10:44:04 »
— Algisitler
Bu ürünler bitki bulunmayan tatlýsu akvaryumlarýnda kontrollü olarak kullanýlabilir. Ayrýca sadece balýk bulunan deniz akvaryumlarýnda bakýr seviyesi 0,01 ppm i geçmeyecek oranda kullanmak mümkün. Mercan gibi omurgasýz canlýlar varsa asla kullanýlmamalýdýr. Bunlarýn dýþýnda bakýrdan olumsuz yönde etkilenecek bazý balýk türleri de vardýr. Kullanmak isteyenlerin önce sahip olduklarý türlerin bakýrdan etkilenip etkilenmediðini öðrenmeleri gerekir.

— Diðer canlýlarýn varlýðý ve Bitki yetiþtirme
Eðer suda çözünmüþ bileþiklerin kullanýmýnda alglerle rekabet edecek bollukta bitkiler, deniz tanklarýnda yoðun mercanlar varsa akvaryum içinde bazý bölgelerde üreyecek yeþil alglerin miktarý bizi fazla rahatsýz etmez. Bu tür canlýlar alg geliþimini sýnýrlayacaktýr. Bu durumda yosunlara beslenen salyongoz, karides ve alg yiyici balýklarýn bulundurulmasýyla algler sizin için sorun olmayacaktýr. Bunu baþarmak ise bitkilerin geliþeceði koþullarý saðlamaktan geçer.
Sayfa: [1]   Yukar git
« nceki sonraki »
  1. BiTAK Forum
  2. Bitkili Akvaryum
  3. Bitkili akvaryum sorunlarý
  4. Alg Kontrolü