En iyi kum ücretlendirilmeyen kumdur. Bu arada derekumlarýnýn inþaatta kullanýlmasý yasaklandýðý için artýk kumcularda bu kumu bulmak pek olasý deðil. En iyisi en yakýn akarsuya gidip oradan almak.
Aquaclay bitkiler dikildikten sonra kullanýlabilir belki ama aquaclayli tabana bitki dikmek kadar gýcýk bir iþ olamaz... Hagen kumlar çok daha mantýklý. (Ama pahalý) Lav kýrýðý (ince taneli olmasý þartýyla) çok daha güzel sonuçlar veriyor. Doðada her volkanik daðdan inen vadi yataðýnda bulunabilir.
Bitkili akvaryumda amaç bitki olduðu için doðadan toplanan malzemelerin etkisinin büyük olacaðýný düþünmüyorum.