Doðuran balýklarda doðurma olayý memelilerden farklýdýr. Memelilerde fetüs eteneden, anne kan dolaþýmýndan beslenir. Memeliler grubunda olmayýp diþi vücudunda geliþen embriyo diþinin yumurtladýðý yumurtadan beslenir. Yani embriyodan canlý oluþana kadar geçen süre diþinin vücudunda gerçekleþerek yumurta etoburlardan korunmuþ olur. Bunlardki doðum bildiðimiz doðum deðil.
Bu familya türlerinin üremesi her akvaryumda izlenebildiðinden ve yavrularýn yaþama iri boyutta baþlamasý üretimi kolay balýklar olarak bilinir. Ancak alýnan yavru sayýsý yumurtlayanlara göre çok düþük sayýda. Amatör olarak yavru alýnacaksa sayýnýn önemi olmasa da bir anda çok sayýda yavrunun büyütülmesi üretimde verimli bir yol.
Burada; her suda yaþayan fakat acý su balýklarý grubuna giren ve herbivaryus ve tuzlu su özelliði nedeniyle vataný Orta Amerika olan molilerinin üretimini yazacaðým.
Birçok varyasyonu var, en bilineni Mollienisia sphenops (Valenciennes, 1846). Diðer birçok alt türde de aþaðýdakilerin aynýlarýný uygulayabilirsiniz. Su sertliði, tuz ve yosun kýsmý hariç diðer canlý doðuranlarda uygulamak, bir anda birçok balýk sahibi olmanýzý saðlar. Yazdýklarýmý bir zamanlar ben düþünerek bulup uygulamýþtým.
Ýlk önemli öncelik, damýzlýk diþileri yetiþtirmektir. 150 litrelik bir akvaryumu bol güneþ alan bir yere yerleþtirip sert ve pH 8 dolaylarýnda su doldurun. Sertlik 25-40F olabilir. Balkona dahi koyabilirsiniz. Fakat sonra taþýmak için boþaltmanýz gerekir ve yine bol ýþýk alan bir yere kurmalýsýnýz. Ya da günlük uzun süreli ve güçlü ýþýk yakmalýsýnýz. Diðer akvaryumlarýnýzýn camýnda üremiþ yosun varsa jiletle kazýyýp bu akvaryumun suyuna ekleyin. Suya bir su bardaðý tuz atýp erimesi için karýþtýrýn. Tabanda kum olmasýn ve tabana yosun tutmasý için birkaç kaya parçasý ve 8–10 tane 2–3 cm büyüklüðünde dere çakýlý da býrakýn. Yosunlar bu taþlardan besinlerini alacaktýr. Camlar ve çakýllar yosun tuttuðunda 40–50 tane yeni doðmuþ yavru bulmalýsýnýz. Veya damýzlýk yetiþtirmek için kendi yavrularýnýzý kullanabilirsiniz. Damýzlýklarýn kardeþ olmalarýnýn önemi yok çünkü sadece diþileri damýzlýk yapacaksýnýz. Bunlarýn ayný veya yakýn günlerde doðmuþ olmalarý önemli. Kendi yavrularýnýzdan veya arkadaþlarýnýzdan temin edebiliriniz.
Bitkisel beslenmeye uygun olmalarýna raðmen ilk birkaç hafta artemia ve kuru yem desteði ile besleyin. Akvaryumdaki yosunlar onlar için iyi bir besin olacaðý gibi tetra phill, spiriluna aðýrlýklý yemlerle molileri büyütün. Büyüme sýrada diðer canlý yemleri de kullanmayý ihmal etmeyin. 1 ay sonra, erkekleri ayýrmak için balýklarýn sýk sýk gözlemlenmesi gerekir. Anüs yüzgeçleri sivrilmeye baþlayanlarý hemen ayýrýn. Akvaryumda sadece diþiler kalsýn. 5 ay sonra akvaryumcularda göremeyeceðiniz büyüklükte diþleriniz olacak.
Sonra iþ kaliteli erkek bulmaya geliyor. Ay kuyruk saðlýklý erkeklerden veya diþiler ile ayný tür, piyasadan seçerek 7-8 tanesini 5-6 aylýk diþilerin yanýna koyduðunuzda, hepsi ayný anda döllenecek ve en fazla 2 gün aralýkla tamamý doðuracaktýr. Sýcaklýðý 26–28ºC yapýn. Bu þeklide iyi beslenerek ve ilk yumurtlama döneminde sprem alýp genç çaðda doðurmadan yetiþen diþiler ilk doðurmalarýnda 50–80 arasý yavru veriyor.
Bir ay sonra ilk doðumu gördüðünüzde yavrularýný pek yememelerine raðmen biraz tuz atacaðýnýz taze ve ayný sýcaklýkta su bulunan 1–2 litrelik kaplara balýklarý ayýrýn. Doðumu yaklaþan moliler (özellikle siyahlar) oldukça narindir. Bu iþi balýklarý hýrpalamaya özen göstererek yapmalýsýnýz. Ayýrdýðýnýz kaplarýn da çok küçük olmamasý stres nedeniyle önemli en az 1 litrelik olsun. Taze su doðum iþini kolaylaþtýracaktýr. Hatta doðum zamaný gelmeyenler dahi karýnlarýnda yumurtasý gözüken yavrularý erken doðurabilir. 25 diþiniz varsa ilk yavrulamada 1500 dolaylarýnda yavru alabiliyor. Sonra bu sürüyü beslemede haracayacaðýnýz emek, tek bir diþinin 20-30 yavrusunu büyütmekten çok fazla olmayacaktýr.
