Flüoresanlarý da biraz  inceledim. Önce T5 ler. Tek bir üreticide bile çok farklý ampuller var. GE de 119 çeþit T5, 235 çeþit T8, 417 çeþit T12 olduðunu görünce çok þaþýrdým. Farklýlýk sadece renk sýcaklýðý ile sýnýrlý deðil, ayný renk sýcaklýðýnda dahi farklý miktarlarda cýva katkýlý, hiç cývasýz, birçok tipler var. Ömürleri nedeniyle de farklýlýklar var. 5000–7000–7500 hatta 20.000 ve 36.000 saat ömrü olanlar, bu ömürleri boyunca ýþýk þiddetindeki kayýp eðrileri, her ampulün çeþitli dalga boylarýndaki ýþýðý hangi güçle verdiklerini gösteren grafikler var. Yani bu iþ tahminlerle seçim yapýlmasý olanaksýz bir konu. Aslýnda her konu böyledir. Kullandýðýmýz ýþýk kaynaðýnýn özelliklerini bilmeliyiz. Flüoresan 6–7 ayda deðiþtirilmelidir bilgisi dahi bu durumda yanlýþ. Günde 12 saat açýk tutulan bir flüoresan 6 ayda 2200 saat açýk kalýr. Elimizdeki lambanýn ömrü 7500 saat garanti edilmiþse ve ömür eðrinde 5000 saateki kayýp %15 ise  en az 13 ay kullanabiliriz.
5000 saat ömrü olan bir flüoresanýn bile 2500 saatteki yani 7 aydaki kaybý %5, 10 aydaki kaybý ise sadece %15. Ya satýn aldýðýmýz flüoresan 20.000 saat ömürlü ise 27 ayda %5 kayba ulaþýyorsa, 6-7 ayda boþ yere atmýþ olacaðýz. Demek istediðim bu konu oldukça ayrýntýlý araþtýrýlmalýdýr.
Kýsa ömürlü bir ampül


 
Görülebilir (insanýn gördüðü) beyaz ýþýðýn tayfýnda farklý dalga boylarýný biz renk olarak algýlarýz. Cisimler üzerlerine düþen ýþýðýn bir kýsmýný soðurur, yani fotonlarý bünyesine alýp enerji kazanýr ve sonucunda ýsýnýr. Bazýlarýný ise yansýtýr. Hangi dalga boyunu yansýtýyorsa biz o cismi o dalga boyunun renginde görürüz. Yeþil yapraklar yeþil olarak gördüðümüz dalga boyundaki ýþýðý yansýtacaðýndan bu dalga boyundaki ýþýðýn enerjisini kullanamayacaklardýr. Bu nedenle kýrmýzý ve mavi ýþýk dalga boyunda olan ýþýk kaynaklarýný seçmeliyiz. Kýrmýzý yapraklýlar ise kýrmýzýyý yansýtacaklarýndan bu dalga boyundan yararlanamýyorlar sonucu belki çýkarýlabilir. Tabii bu konuda yapýlan araþtýrmalarý incelemek gerek.

Lamba seçerken de kýrmýzý ile mavi-mor dalga boyunda ýþýðý yoðun üretenlerden bir birleþim yapmakla bitkiler için harcadýðýmýz elektrik enerjisini verimli kullanacaðýmýz sonucu çýkarýlabilir.  Belki yanlýþ düþünüyorumdur.

Flüoresanlarda ve ayný zamanda düþük sarfiyatlý (Kompakt Flüoresanlar) ampullerde de geçerli olan renk sýcaklýðý ile kodlarý vereyim.
   

830 3000K
835 3500K
841 4100K
850 5000K
865 6500K

GE’nin 46689 – F21W/T5/865/ECO kodlu bir T5 flüoresaný. Kod içinde 865 rakamýný görüyorsunuz yani 6500K.

Farklý dalga boylarýndaki ýþýk yayma gücü.


Ömür, bence 6 sene deðiþtirmeden kullanýlabilecek bir ömre sahip, 6 ay deðil 6 sene.
 

Ve Lümen kaybý


Bunlarý okuyan çýkýp ta nereden bulacaðýný soran olursa; ben Kadýköy'de küçük bir elektrikçide çok çeþitli lambalar gördüm. Yani çevrenizde aramanýz gerek. Büyük aydýnlatma maðazalarýnda sanýrým yüzlerce çeþit bulmak mümkün. Satanlar da özelliklerini bilmediklerinden sizin önce not almanýz gerek. Ýlk öncelik 865 kodu. Sonra üretici sitelerinden istediðiniz boyutlardakilerden 20.000 saat üzeri ömrü olanlarýn kodlarýný not alýp aramaya baþlayýn.
Sera vs, ampül üreticisi deðil, buralardan alýp üzerine kendi markalarýný vurup bir de bu akvaryumcu dükkanýna girdi mi 7.5 liralýk fiyat 35 liraya fýrlýyor. 10.000K olanlarý da not alýp karýþýk kullanmanýn yararý var. Bulduðunuz istediðiniz renk sýcaklýðýnda olaný alýp ömrünü üretici sitesinden de araþtýrabilirsiniz.

Güzel bilgiler için teþekkürler.

Bu tip sorulara aslýnda doðru yanýt vermek zor. Kolay yolu da var, herkes bir yerlerden duyup, okuyup aklýnda kalaný, ve onu da doðal olarak kendince yorumlayýp bu budur diye yanýtlýyor. Sorulara yanýt vermenin kolay yolu da bu iþte.
Bu yolu kullananlarýn içinde doðruya yakýn yanýtlayanlar da çýkýyor, tam tersi yani tamamen yanlýþlar yazanlar da. Bu bilgileri genellikle biz üretmiyoruz, kendimizi üstün görüp, aþaðýladýðýmýz gâvur milletlerinden araklýyoruz. Konuyu da tam kavrayamadýðýmýzdan anlayýp anlamadýðýmýz belli deðil genellikle.

Litre baþýna 1watt denilen bilgiyi, senelerce çeþitli koþullarda denemeler yapýp ortaya atan, sonra bunun doðruluðu konusunda denemelere devam edenler kimler, ve sonunda bilgiyi onaylayan kimdir? Bu alýntýlarýn kaynaðý nerelerdir pek bilmiyoruz ama kafamýza soktuðumuz, üzerine toleranslar ekleyerek doðru sandýðýmýz bir bilgi bu. Ve aydýnlatma gücünü önemsemeyip; önemli olan elektriði harcayýp ýþýk enerjisine dönüþtüren konvertörün yani flüoresanýn çektiði güçtür diye de benzer kaynaklý bir bilgimiz daha var.

Bu bilgilerin ortaya atýldýðý zamandaki lümen/watt oraný, þimdiki flüoresanlarla ayný mý deðil mi? Bunu da bilmiyoruz. Þimdi bu oran lambalarda 15 sene öncesinin 1,5 katýna ulaþtý. Acaba bilgi kaynaðýmýz 15 senelerden öncesine ait lümen/watt oraný ile mi geçerli bugünkü lambalar için mi? Ben bunu bilmiyorum. Ama kafamýza yazdýðýmýz, insanýn özelliði nedeniyle artýk sorgulamadýðýmýz bir bilgiye sahibiz ve bu bilgi benliðimizi oluþturan bilgilerden biri durumuna çoktan gelip nasýrlaþmýþ artýk.

Evet, þimdi kabullendiðimiz bilgi ve birimimiz de watt/litre olduðuna göre ampulün aydýnlatma gücü önemli deðil. Çünkü bu koþulu, ölçüp bulan, kafamýza sokan aðabeyler bunu göz önüne almýþlardýr. Buna da +1/-0,5 watt gibi dev bir tolerans eklendi mi kimse ortaya çýkabilecek sorunlardan veya verimsizlikten onlarý suçlayamaz. Yani litre baþýna 0,5 ile 2 watt arasý. Bu deðer günümüzde üretilen ampullere göre doðru mu deðil mi bilmem.
Bu bilgiye (benim belki de haksýz yere) güvensizlik duymamýn nedeni, þimdi ýþýk kaynaklarýnda ENERJÝ VERÝMLÝLÝÐÝ ETKÝNÝÐÝ olarak adlandýrýlmýþ bir kavram var.
Bu kavram yokken üretilen flüoresanlar þimdiki sýnýflama olsaydý göre D ve E alacak ampullerdi. Þimdikiler ise A, B ve C alýyorlar. Yani daha az enerji tüketip daha çok ýþýk veriyorlar. Eskiler elektrik enerjisinin çoðunluðunu ýsý enerjisine, kalan kýsmýný da ýþýk enerjisine dönüþtürüyordu.

Bu 1watt/litre deðeri doðru dersek ve uygularsak; yanlýþ olma durumuna göre, fazla enerji harcamýþ oluruz. Tek çýkacak sorun küresel ýsýnmaya katkýmýzýn artmasý ve fazladan harcadýðýmýz para olur. Sanýrým hem parasý kýt olanlar, hem de doðanýn düzeninin daha hýzlý deðiþiminde katkýsý nedeniyle iyi bir durum deðil bu.
Sorunun diðer þýkkýna yanýtým ise; ben 6500 kelvinlik enerji tasarruflu kompakt flüoresan kullanýyorum, modeli aqua ile baþlayan 10.000 Kelvinlik flüoresanlara göre çok daha olumlu sonuç aldým. Denediðim iki akvaryumun birinde sadece bu ampul var. Ýçinde 30 litre su olan yeni nanoda bir tane 20 wattlýk 865 var, 15 günde bitkiler iki kat büyüdü.

Ludwigia natans, yeþil Myriophyllum matogrossense, Hygrophila polysperma ve Hygrophila difformislerin herkese çok selamlarý var, fakat riccia bana da küskün size de.

Benim bu konudaki son gözlemimin tamamý bu kadar. Umarým bu ampuuleri kullanýp aldýklarý sonuçlarý bize de bildirenler olur. Bilgilerimiz geliþir ve kendimize bile çaktýrmadan deðiþir.
Böyle olacaðýný sanýyorum, çünkü buradaki arkadaþlar doðaya meraký olan ve yukarýda anlatmaya çalýþtýðým insanlardan farklý olanlar.

Benim anlatmak istediðim de bu zaten. Yani niçin itiraz ettiðinizi anlamadýðým konu.
Bitki akvaryumlarýndaki etmenlerden biri aydýnlatma. Yani bitkilerin yeni moleküller üretirken gerek duyduklarý enerjinin akvaryumlardaki kaynaðý.

Burada konuyu þimdilik üç maddede inceleyecek olursak;
 
1/A- Bitkilerin en fazla yararlandýðý dalga boyu þu anki bilgilerimize göre 5000-7000 Kelvin renk sýcklýðýndaki insan yapýmý lambalar.  Aquastar, Aqurelle ve diðerleri akvaryumlar için yapýlmýþ fakat akvaryumun görselliðine önem verilmiþ 10.000K deðerine sahip lambalar. Show amaçlý, balýklarýn ve bitkilerin daha iyi görünmesini saðlayan deðerde ýþýk saðlarlarken bitkiler bunlarýn yayýnladýðý ýþýðýn dar aralýðýndan yararlanabiliyor, enerji alabiliyor. Eðer bitkilerin saðlýklý olmasýný ve geliþmesini istiyorsak, onlarýn kullanacaðý ýþýk aralýðýný daha güçlü üretenleri seçmeliyiz. Amacýmýz bitkilerse tabii ki. Ve böylece bitkilerin kullanmayacaðý ýþýðý üreten ürünlerin boþuna elektrik harcamalarýný önlemiþ oluruz.
1/B- Yukarýda özelliklerini verdiðim kompakt flüoresan denilen, bizde ismi düþük sarfiyatlý lamba olarak geçen bu ampullerin 2700-6500K aralýðýnda üretilenleri var. Bunlardan 865 özellikli mavi ve kýrmýzý/sarý aralýðýnda dalga boyundaki fotonlarýn üretiminde doruk yapan, zirveye ulaþanlarý yani 6500K renk sýcaklýðýnda olanlarý seçecek olursak; para verip harcadýðýmýz enerjinin, bitkiler için gerekli olan enerjiye dönüþümünü saðlamýþ oluruz. Ayný elektrik tüketimi ile (aslýnda çok daha az) bitkilerin kullanabileceði fotonlarý elde ederiz. Bu nedenle de, istersek watt/litre oranýný diðer ampullere göre düþürebiliriz.  

2- Ampullerde de artýk verim çok önemli. Bu nedenle ENERJÝ VERÝMLÝLÝÐÝ ETKÝNLÝÐÝ diye bir kavram oluþturuldu. A; B; C; D; E; F; G  harfleri ile ampuller sýnýflandýrýldý. Bu sözünü ettiðim ampuller A ve B sýnýfýnda. Ve bu sýnýfa girerlerken üzerlerinde bulunan elektronik balastlarý ile birlikte deðerlendiriliyorlar. A sýnýfýna girebilen pahalý flüoresanlar ise balasttan aldýklarý elektiði kullanýyorlar ve balastýn da bir verim düþüklüðü olduðundan ekonomiklikleri Kompact flüoresanlarýn nin altýna düþebilir.
Harcadýklarý enerjiye göre verdikleri ýþýðýn yüksek olduðunu anlatmaya çalýþýyorum. Örneðin OSRAM, 6500 Kelvin ve 24  wattlýk low energie ampulü  DSTAR TW 24/865; 24 wttlýk toplam enerji tüketimine karþýn 1470 lümen aydýnlatma gücüne sahip. 1470/24 ise 61 eder.
Sonuç olarak bitkiler için uygun ýþýk üreten bu ampullerin iþletme maliyetleri de diðerlerinden düþük.

3- Yukarýda ýþýk verimliliðini verdiðim ampulün satýþ fiyatý ise sadece 5YTL. Ve, kaliteli olaný 1 liralýk standart ampül duyuna takýlan bir metrelik kablonun diðer ucuna  yine 1 liralýk bir fiþi baðladýðýnýzda; bunun için gerekli, herkesin yapabileceði tesisatý elde etmiþ oluyorsunuz. Halbuki, flüoresan için daha çok kablo, uzun ömürlü olmasý için kaliteli ve pahalý bir balas gerekli. Tesisatý yine de basit olmasýna ve balas üzerinde þema olmasýna raðmen nedense herkes beceremiyor.
Bu lambalarý 5-7,5 YTL gibi çok para verip   (1.5 liraya satýlan kalitesiz olanlarý önermiyorum) aldýðýnýzda günde 12 saatten 16 ay sonuna kadar  %5 kayýba düþerek yanabiliyor. Yatýrým maliyeti de yani alým fiyatý da düþük.


Umarým anlatabildim Nuri Bey. Aslýnda mutlaka bunlarý kullanýn da demek istemedim. Sera'nýn vs nin pahalý flüoresanlarý yerine mevcut kapaklarýn içinde, 865 kod numaralý 3-5 liralýk flüoresanlarý da kullanýrsanýz bitkilerin verimli kullanacaklarý ýþýðý akvaryumunuza verirsiniz. Ve bunlarý akvaryumcular yerine elektrik malzemesi satan yerlerden alab,lirsiniz. Akvaryumcu dükkanlarý da bu lambalarý bulundururlarsa dolaþýp aramak isteyenlere, bulamayanlara satabilirler.
    
Groluxlerin karakteristiklerini bilmiyorum ama Nuri beyin dediði gibi bir kombinasyon akvaryumun görünümünü düzeltecektir. Bunlarýn da renginin kötü olmadýðýný eklemeliyim.


    

Birkan,

Philips aquarelle yerine philips aquasky kullan. Bu 6500K ve Plips sitesinde tatlý su akvaryumlarý için.
Veya yukarýlarda verdiðim, 865 olmak koþulu ile T5 te bulabilirsen ayný iþi yapacak daha ucuz çözüm.
Sylvania grolux 1 tane bu da bulunalabilir. 

Ama aþaðýdaki resimlere bak bunlar low energy ampulllerin sonucu. Tabii 865 olduklarý için.
Sen de flüoresan 865 olmak üzere kullanýrsan böyle olacak sanýrým.   
Ýlk iki resim 18 gün önce suyunu doldurduðum 30 litrelik tanktan. Sadece 1 adet Philips 865 var. 
Myriophyllum 4cm kadardý, uzayýnca kýrýp yeniden diktim þimdi yine 20cm olmuþ. Ve yeni çýkan bu dallar 3cm kadar.
Zeytinin rengine bakýn nasýl kýzardý, yakýnda yað çýkarabilirim. Yoksa salamura mý yapsam?






Bunlar da GE 865 eklediðim tanktan. 1 adet iþe pek yaramaz aquastar ve 1 adet de grolux var. 20 watlýk ampul öncesi
bir türlü olmayan yapraklarý kývrýlýp küçülen rotalayý köke yakýn bir yerden kýrýp yeniden dikmiþtim. Þimdi bu durumda
ve kýrdýðým yerden aþaðýdaki iki küçük sürgünü verdi.
 

Benim anlatmak istediðim de bu zaten. Yani niçin itiraz ettiðinizi anlamadýðým konu.
Bitki akvaryumlarýndaki etmenlerden biri aydýnlatma. Yani bitkilerin yeni moleküller üretirken gerek duyduklarý enerjinin akvaryumlardaki kaynaðý.

Bülent Bey itiraz ettiðim bir þey yok. Sadece birçok markanýn farklý isimler altýnda piyasaya sürdükleri;GROLÜX türü flourasanlar, farklý isimler altýnda piyasaya sürülüyor. Örnek vermek açýsýndan:  SYLVANA GROLÜX. OSRAM FLORA, PHILIPS AQUASKY, SERA PLANT,  GENERAL ELECTRÝC WATER WORLD. Bu flourasanlarýn hepside, 4900-6500 kelvin renk sýcaklýðý saðlayan ve aslýnda GROLÜX diye tabir ettiðimimiz gerçek gün ýþýðýna en yakýn renk sýcaklýðý saðlayan flourasanlardýr,ve  hafif sýcak diye tabir edebiliriz. Birde sýcak ýþýk diye tabir edilen WARM WHITE türü flourasanlar vardýr ve bunlarda ikinci derecede gün ýþýðý yakýnlýðý saðlar. DAY LIGHET türü flourasanlar ise ancak üçüncü derece  güneþ ýþýðý deðeri saðlar. Aydýnlatma malzemelerinde en çok kullaným alanýný da bu tür flourasanlarla saðlanýr . Çünkü DAY LIGHET lerin ýþýk verimi GROLÜX ve WARM WHITE lara oranla %15-20 daha fazladýr. Fakat akvaryumlarda ise bitkilerin fotosentezde kullandýðý ýþýk sýcaklýðýnýn ancak %40 ýný saðlayabilmektedir. Buradan da anlaþýlacaðý gibi DAY LIGHET ler tek baþýna bitkili akvaryumlar için yeterli  ýþýk gücünü saðlayamazlar. ancak GROLÜX türleri yanýnda yardýmcý tür olarak kullanýlmalarý gerekir.

Aslýnda bitkili olsun olmasýn, akvaryumlarda GROLÜX ýþýk kullanmak, balýklarda  renk görselliði açýsýndan çok daha gösteriþli balýk rengi saðlayacaktýr. Çünkü balýklardaki renk pigmentleri en güzel ve doyurucu olarak GROLÜX ýþýk altýnda gerçek renklerini yansýtýrlar.  Sýrf  bu yönüyle bile GROLÜX leri tavsiye edebilirim  

BÝRÇOK TÝCARÝ MARKANIN PÝYASAYA SÜRDÜÐÜ ÜRÜNLERLE EÞDEÐERDE OLAN ÜRÜNLER ARAÞTIRILIRSA ELEKTÝRÝK MALZEMESÝ SATAN ELEKTÝRÝKÇÝLERDEN ÇOK DAHA UCUZA TEMÝN EDÝLEBÝLÝR.   Basit bir örnek akvaryum malzemesi satýcýlarýnda ortalama 20-25 tl olan 36 watt sylvana grolüx'ü  elektirikçilerden  rahatlýkla 7-8 ytl ye alabilirsiniz.36watt daylýghetler ise 3 ytl dir.    son zamanlarda sýkça kullanýlmaya baþlanan elektronik blastlarýn ise 40 wattlýkl arý  3,5- 4ytl arasýndadýr.

Benim kapak Taymur'un plastik kapaðý. SAdece 1 adet 60cm floresan için floresan yerivardý. Ben modifikasyonlar yaparak 3 floresaný sýðdýrdým ama kapaðýn siyahlýðý dezavantaj. Hem yazýn eriyor kapak. O nedenle yeni arayýþlara girdim